evgili dostlar, bir milletin, ulusun tarihsel sürecin içerisinde varlığını belirleyen, yaşadığı ve yaşarken ortaya koyduğu medeniyetin büyüklüğü ve etkinliğinin ortaya konmasındaki en önemli ve somut veri lisandır. Yani konuştuğu ve yazdığı dil..

Ait olduğu toplumun var oluşunun göstergesi olmak özelliği, dilin okurken veya yazarken yıllar içinde de olsa değişikliğe uğramadan süreklilik kazanmış olmasındaki en önemli etkendir.

Her ülkenin kendi lisanını sürekli öne çıkararak özelliklerini korumak ve kollamak konusunda gösterdiği titizlik, tarihsel süreç içerisinde kendisinin var olduğunu gündemde tutmanın en kesin ve kestirme çalışması olmaktadır. Bu rol, araştırmaya, bulmaya ve bulunanları koruma altında tutmaya götüren etkinliklerin hepsini bir arada yürütmenin zorunluluğunu kendiliğinden ortaya koyar.

Şöyle ki araştırmak ve bulmakla ilgili;  6. yüzyılda Orta Asya’da Hakas ve Tuva Cumhuriyetleri içinde,  Yukarı Yenisey Vadisi’nde bulunan “Yenisey Yazıtları” ve Moğolistan sınırları içinde  Orhun Irmağı kenarında 716-732-735 yıllarında dikildiği anlaşılan “Orhun Abideleri”  (Göktürk  Abideleri), yüzyıllar öncesinden Türklerin var oluşunu, kendilerine ait olan ve günümüzde bile halen geçerli kelimeleri barındıran  ( köz-kelmek-körmek, göz-gelmek-görmek ) bu kitabelerin ortaya koyduğunu söyleyebiliriz.

Ancak bulunanları koruma altında tutmak derken yalnızca abideleri değil aynı zamanda içeriğini de korumak zorunda olduğumuzu anlamalıyız.

Lisanın içeriğinde değişimin meydana gelmesi zaman içinde lisanın dejenerasyonuna neden olurken aynı zamanda ait olduğu toplumun da temel yapısında bozulmalara sebep olmaktadır.

İletişimin en temel unsuru olan lisanın yozlaşması, anlaşılmanın ve kendini ifade edebilmenin de bozulmasına yol açacağından zaman içerisinde geçmişle olan bağın da kopmasına neden olacaktır.

Türkçe’de 14.198 i yabancı kökenli olmak üzere 111.027 kelime ile birlikte söz, deyim, terim ve ad olarak da 616.767 söz varlığı  bulunmaktadır.

Dünyada en çok kullanılan lisan olan İngilizcede net olmamakla birlikte 500.000 kelime olduğu düşünülmekte ise de, ancak aktif olarak kullanılan kelime sayısı 20.000 ve pasif kelimelerle toplanması halinde en fazla 100.000 kelime vardır (MİLLİYET).

Dağarcığımızda sahip olduğumuz kelime sayısının fazlalığı ve konuşurken bunların çeşitliliğini ortaya koyacak şekilde anlatımımızın olması,  ifade tarzımızın karşımızdaki insanı sıkmayacağı gibi aynı zamanda kültür seviyemizi de ortaya koyacaktır.

Konuşmamızdaki güzelliğin çocuklarımızın üzerinde de son derece olumlu etkileri  bulunmaktadır..

Değerli okurlar,  konuşmak bir dilin yarısını ifade ediyorsa, diğer yarısını da  yazmak oluşturmaktadır. Doğal olarak yazmanın kriterlerini kapsayan imla kurallarını bilmekle birlikte, konuşma dilini olduğu gibi yazıya dökemeyeceğimizi de bilmek durumundayız. Konuşma dilimizde yöresel şiveler olabilir ancak kelimelerin sonundaki heceleri yutarak veya yuvarlayarak telaffuz etmemiz, hele hele bunu olduğu gibi yazıya dökmemiz konuştuğumuz lisanın bozulmasına sebep olan en büyük etkendir.

Türkçe’de her kelimenin anlamını ifade eden kaynaklandığı bir kökeni var.. 

Benzer yanlış bilgi ve uygulamaların zaman içinde telafisi imkansız dejenerasyona sebep olması kaçınılmazdır.

Dilbilimcilere bin yıllar sonra bunun hesabını vermek boynumuzun borcudur.   

Değerli okurlar, bizler gazeteci olarak “Dil Bilim” alanında çalışmalar yapan akademisyen veya araştırmacı olmasak dahi lisanımızla ilgili kuralları en iyi bilenlerden olmak ve bunu yansıtmak zorundayız.

Türkçe, edebi öğeleri ile kültürel içeriği bin yıllara dayanan zengin ve yazılması, okunması, konuşulması ve kendine has özellikleriyle, dünya nüfusunun %3’ü  yani yaklaşık 250 milyon insan tarafından konuşulan 5. büyük dil olmak özelliği taşımaktadır.    

Esen kalın.