Tıpda musiki kullanımı
Farabi’nin bir musiki eseri var. 10 yüzyıl düşünürü. Tıpla ve musikiyle bilhassa ilgilenmiş bir mütefekkir. Musikat ül Kebir adıyla tanınan bir eseri var. Çalışmalarının tamamı günümüze ulaşmamıştır.
Bu kitapta ud ve tanbur aletleri hakkında, seslerin tınısı hakkında, makam ve beste usulleri hakkında geniş bilgiler verdiği söylenir. Asıl önemli olan musikinin tıpda, ruh sağlığını teminde kullanılır oluşunu tecrübelerle tespit etmiş olmasıdır.
xxxx
Tıpta bilhassa duygu karmaşası yaşayan insanların tedavisinde yüzyıllarca musikiden yararlanılmıştır. Darüşşifalarda, bimarhanelerde musiki ile tedavi bölümleri hep var olmuştur.
Günümüz tıbbında da bazı seçenek yollar arayan tabipler musikiye tedavide yer veriyorlar.
Ezan okunurken de her vakit ezanı için ayrı bir makam tercih edilmiştir.
Seher vaktinde rast, rehavi; Sabah Hüseyni, rehavi;Öğle nihavend,muhalifek;İkindi buselik, Akşam uşşak, perdesek;Yatsı rast ve muhalif perdeleri kullanılır.
Xxxx
Farabi 870-940 arasında yaşamış bir 10 yüzyıl düşünrü. Tıpda ruh sağlığını temin etmek için musikiden yararlanmış ve tespitlerde bulunmuş.
Rast makamının huzur verdiğini, rehavinin beka, ebediyet duygusu verdiğini, köçek makamının hem huzur hem hüzün verdiğini, büzürk makamının korku verdiğini söyler. Sinemacılar bu bilgiden yararlanmalı ve korku sahnelerinde büzürg makamını kullanmalı. Neva makamı ise lezzet ve ferahlık veriyor.Uşşak makamı gülme hissini kuvvetlendirir. Zirgüle uyku zorluğu çekenler için birebir.Saba makamı cesaret, kuvvet ve dinçlik veriyor. Buselik de kuvvet veriyor. Hüseyni ise süküunet ve rahatlama sağlar. Hicaz makamı insana tevazu kazandırır. İsfehan makamı ise güven duygusu verir.
Xxxx
Farabi beden sağlığı konusunda da tespitlerde bulunmuş. Felç, baş ve göz ağrılarının dindirilmesinde Rasat makamını, Korku ve durgunluk hallerinin giderilmesi için Irak makamını, unutkanlığın tedavisinde İsfehan makamını, sırt ve mafsal ağrılarının dindirilmesinde zirefgend makamını, baş ağrısı ve kan hastalıklarında rehavi makamını, yüksek ateş durumunda büzürk makamını, kadın hastalıklarında, düzensiz ve sancılı aybaşı durumlarında neva makamını, Kalp rahatsızlıkları ve uykusuzluk durumlarında zengule makamını, idrar çıkarmada zorluk tedavisi ve cinsel isteksizlik tedavisinde hicaz makamını, kalp, ayak ağrıları ve uykusuzluk durumunda Uşşak makamını, bel ve karın ağrıları durumunda buselik makamını, kalp, karaciğer, mide, sıtma durumunda hüseyni makamını, ruh buhranına karşı seba makamını, kas gerginliği ve düzensiz kan dolaşımı durumunda nihavent makamını kullanmayı salık vermektedir.
Xxxx
Medeniyet meselesi olarak ele aldığımızda musiki çok değerli bir bütündür. Ama onu Arap, Türk, Fars musikisi diye ayırdığımızda doğal olarak her birinin zararına yol açmaktadır. Musikiyi İslam medeniyetinin, Hakikat medeniyetinin, bizim medeniyetimizin bir değeri olarak bütüncül ele alırsak çok daha fazla kazanımlar elde etmek mümkün olmaktadır.
Xxxx
Musiki her bilgisiyle, her becerisiyle değerdir. Ama musiki ile uğraşan kişilerin günlük hayata katkıları nedir diye sorabilir insan. Zevk ve eğlence aleminin figürleridir çalgıcılar.Musiki aleti çalana çalgıcı, musiki aletine de genel olarak çalgı denir. Şarkı söyleyene de hanende denildiğinde işler biraz karışır. Hanende müennes bir kelime yani kadınsı,dişi. Bu yüzden şarkı söyleyen erkeklere bir çeşit cinsel sapma göstermiş kişi olarak bakılma geleneğinin kaynağı burasıdır. Alet kullanan musikiciye sazende, ses kullanan musikiciye hanende denir.
Xxxx
Musiki bir sanattır. Her sanat gibi o da gerçek hayat sahnelerinden ayrık bir hayatı çağrıştırır.