MEHMET AYCAN

MEHMET AYCAN

YERLİ VE DE MİLLİ ŞEKER

Hani şu şekercilerde gördüğümüz, kimi zaman” ağzımız tatlansın” diye  senede bir kere falan tadına baktığımız, ama bir sürü güzel tatlının yanında küçümsediğimiz Akide şeker var ya…

İşte o akide şekeri Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli “güç ögesi” sayılabilir..

Ve de “çok hukuki” bir anlamı da vardır.

Geleneksel olarak akide şekeri Türk ve Osmanlı şekerleme türlerinden biridir ve adeta Türkiye ile bütünleşmiştir. Ve sadece Türkiye’de üretilir.

Akide şekerinin tarihi 14-156 yüzyılına kadar uzanıyor. O yıllarda Osmanlı muhtelif meyveleri şekerleme yapımında kullanmışlardır.  

Akide Arapçada sözleşme, akitleşme.; bağlanma, bağlılık , birbirinden ayrılmama anlamına geliyor.

Bazı kaynaklara göre; Osmanlı devleti döneminde tahta çıkan yeni padişaha Yeniçeri ağası tarafından bir şeker tası sunulurdu. Şeker kâsesi ağzına kadar şekerle dolu ise , Yeniçeri askeri yeni  tahta çıkacak padişaha güveniyor demekti.

 Buna mukabil, yeni padişah tastan bir şeker alıp yerse Yeniçeri askerine “ben de size güveniyorum” demekti.

Şayet Yeni Padişah aldığı şekeri önce çeşnici başına tattırıyorsa, “Size güvenmiyorum, güvenim eksik” demekti.

Bu geleneğe göre aralarında akitleşme olurdu. Akitleşmenin simgesi olan  şekere de “Akide şekeri” denirdi.

Bazı kaynaklara göre ise, akide şekerinin öyküsü yeniçerinin “ulufe”sine zam istemesiyle bağlantılı.

 Ulufe, Kapıkulu Ocağı askerlerine, Acemi Ocağı askerlerine ve bazı saray ve devlet görevlilerine üç ayda bir verilen maaş. Günlük olarak kaçıştı. Ulufe, Yeniçerilere verilen maaşın o dönemdeki adı…

Yeniçeriler sarayın avlusuna tam teçhizat gelir ve padişaha ulufenin artırılması için haber salarmış.

Bir yetkili, padişahın zam teklifini yeniçerilere elinde “akide şekeri kasesi” birlikte iletir. Yeniçeri ağası şeker almaz ise zam teklifi yeterli bulunmamış sayılır.

Böylece zam pazarlığı sürer gidermiş. Yeniçeri ağası kâseden şekeri alınca teklif kabul edilmiş sayılı avludaki tüm yeniçerilere akide şekeri dağıtılırmış. Böylece tarihin en ilginç toplu pazarlığı da “akide” bağlanırmış…

xxx

Gelelim şimdi bu “yerli ve milli” akide şekerimize.

 Türk şekercilik kültürünün en önemli buluşlarından olan akide şekeri, hoş kokusu capcanlı renkleri, meyveli, susamlı, karanfilli, tarçınlı, zencefilli , fındıklısı, bademlisi, cevizlisi, nanelisi ile damaklardaki bıraktığı tad ve iştah kabartan lezzeti ile çok özel bir şekerlemedir.

Şeker tatlıdır da; siyasiler toplumla “akit sağlamak” için bir şeker bile sunmuyor…

Önümüzde seçim var, bakalım hangi aday vaad kasesine ne kadar akaide şekeri koyacak…

Bizde bu şekerlerin tadına bakarak oy kullanacağız…

Ve bir seçim dönemi için o siyasilerle akit sağlayacağız…

Gerçi şimdilerde kaseler boş görünüyor…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
MEHMET AYCAN Arşivi