Biz kolay yaftalarız…

İşimize gelmiyorsa hemen hoş olmayan isimler takmakta üstümüze yoktur…

Hele tarihsel düşmanlığımız varsa hemen hakkında anekdot üretmeye, başlarız hoş olmayan isimler takarız..

Face’de rastladım. İlgimi çekti; ancak bu öyküyü bizim tarihimizle eşleştirmeye kalkmayın. Bu takılan ismin tarihçesine şöyle bir  bakalım.

8 Eylül 1708’de gerçekleşen Lesnaya Savaşı, Büyük Kuzey Savaşı’nın kaderini belirledi. Yenilen İsveç Kralı Demirbaş Karl, Moskova’ya saldırıdan vazgeçip güneye hareket etti; Ukrayna’da iaşe sorununu giderdikten sonra tekrar Moskova’ya yürüdü ve büyük stratejik öneme sahip Poltova Kalesi’ni 1709 Mayıs’ında kuşattı. Petro, İsveç kralını Poltova Muharebesi'nde yendi. İsveç kralı yaralı olarak maiyetiyle birlikte Osmanlı toprakları yakınındaki Bender Kalesi’ne sığındı.

İsveç Kralı’nı takip eden Rus ordusunun Osmanlı sınırını geçerek tahribatta bulunması ile başlayan gelişmeler, İsveç Kralı Demirbaş Şarl'ın Bender Kalesi'nden İstanbul’a gönderdiği yardım dileyen mektuplarının da etkisi ile Osmanlıların Rusya’ya savaş ilanına kadar vardı. Veziriazam Baltacı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Petro’nun ordusunu 19 Temmuz 1711’de Prut Nehri kıyısında kuşattı. Rus ordugâhında büyük bir ümitsizlik hüküm sürmeye başladı. Teslim olunması fikrini onaylayan Petro, esir düşmesi hâlinde kendisini hükümdar olarak tanımamalarına dair senatoya hitaben bir emirnâme hazırladı. 

Ruslar’ın görüşme talebi, saldırı hazırlığındaki Baltacı Mehmed Paşa’nın yeniçerilere güvenmemesi nedeniyle kabul edildi ve görüşmeler beklenmedik bir seyir takip ederek 24 saat içinde sonuçlandı. 21 Temmuz’da imzalanan Prut Antlaşması’nı Petro 22 Temmuz’da tasdik etti. Rus ordusu serbest bırakıldı. Anlaşma sonucunda Azak tekrar Osmanlılara geçmiş ve Çar “Deli Petro”nun Karadeniz'e açılma emelleri bir süre ertelenmiştir. (Wikipedia)

 Kim uydurdu bilinmez ama Rusların bu yenilgiye rağmen övündüğü kişileri bizimkiler bir zafer sonra karşılarına çıkan bir imparatora hemen  “deli” mertebesine ulaştırmış..

  Bizim “Deli Petro” diye tabir ettiğimiz Rus Çarı Petro Romanov'un (1672-1725) yaptığı bazı delilikler:

1- Deli Petro 22 yaşında Çar olduğunda ilk yaptığı iş, ilk Rusça gazetenin çıkışını sağlamak oldu.

2- Ardından Avrupa'nın kullandığı Jülyen Takvimine geçilmesi emrini verdi.

3- Kadınların kendi rızaları olmadan evlendirilmesini yasakladı

 4- Rus alfabesini geliştirdi.

5- Evrensel kitapları Rusçaya çevirtti. 

6- İlk hastaneyi ve ilk tıp fakültesini kurdurdu.

7- Rus Kilisesinin siyasete müdahalesine son verdi.

8- Avrupa'daki bilimsel gelişmeleri görmek için bu ülkelere gezilere çıktı.

 9- Ünlü Alman bilim adamı Leibniz ile dostluk geliştirdi ve Leibniz'in tavsiyesiyle, Saint Petersburg Bilimler Akademisi'ni kurdu.

10- Akademi masrafları gümrük ve liman gelirlerinden karşılandı.

11- Akademiye katılan yabancı bilimcilere üç katı maaş verildi. Böylece Avrupa'nın en önemli bilim adamları Rusya'ya geldi.

12- İlk bilimsel dergiyi çıkarttı.

 13- Avrupa'nın en önemli kütüphanelerinden birini kurdurttu.

14- Uzay Gözlem Enstitüsü, Botanik Bahçesi, müze, basımevi, sanat atölyeleri kuruldu.

15- Bunların üye ve başkanları, Akademi'de yapılan oylamayla seçildi. "Deli" Petro hiç müdahale etmedi.

16- Rusya Bilimler Akademisi üyeleri, bugüne kadar 20 Nobel aldı.

xxx

Yani bu Petro bayağı deli adammış…

Baksanıza neler yapmış…